De fysieke kant van stress

Je kent het gevoel vast: je bent al moe, op het werk sta je onder druk, je moet nog even snel een jurkje kopen voor het feest van a.s. zaterdag en als je thuiskomt blijk je lekkage te hebben. Ontplof jij dan? Ik wel. En daarmee start een heftige lichamelijke reactie die ons al eeuwenlang tegen gevaar probeert te beschermen.

De stressreactie

Stel je nu eens voor dat je in een bos loopt en een tijger tegenkomt. Je neo-cortex, het deel van je hersenen dat het denkwerk doet en emoties interpreteert, zou dan rustig overwegen wat de goede volgende stap is.  Maar het limbisch systeem, ons ingebouwde alarmsysteem, reageert veel sneller en schreeuwt meteen moord en brand. Het gevolg is een kettingreactie van hormonen die in de bloedbaan worden gebracht en uiteindelijk de bijnieren aanzetten tot het produceren van adrenaline en cortisol terwijl het bijniermerg noradrenaline aanmaakt. Dat alles gaat razend snel en dat is maar goed ook omdat je met een tijger niet kunt onderhandelen. Je moet wegwezen en wel zo snel mogelijk!

De genoemde hormonen laten bijvoorbeeld je hart sneller kloppen, verhogen je bloeddruk en zorgen voor een verhoogd aantal rode bloedlichaampjes zodat zuurstof en energie zo snel mogelijk vervoerd kunnen worden. Je gaat sneller ademen en de spanning in je spieren neemt snel toe zodat je pijlsnel de benen kunt nemen. Lichaamsfuncties die niet bij de vecht-of-vlucht-reactie betrokken zijn worden vertraagd. Daarom hoef je onderweg niet te stoppen om te plassen.

Stop stress door ontspanning

Gelukkig komen we niet dagelijks een tijger tegen, maar we hebben wel vaak te maken met een hoge werkdruk, lastige collega’s en stresserende voorvallen die ons limbisch systeem als gevaar interpreteert. Wanneer jouw lichaam doorlopend in een de vecht-of-vlucht-modus verkeert, zou je ziek kunnen worden. Zorg daarom dat je geregeld ontspant. Ga navelstaren, lees een boek, luister naar muziek, het maakt niet uit wat als het je maar ontspant!